Ege Berensel / 2012 –
Antonio Negri bir söyleşisinde Kürtleri gemilere doldurup Türkiye’yi boşaltmak gerektiğini söylemişti. “Dünyanın üzerinde bir hayalet dolaşıyor, Marx bu hayaletin komünizm olduğunu haykırıyordu. Bugün ise dünya üzerindeki hayalet, göçlerdir ve göçmenler, İmparatorluğu istila eden 21’nci yüzyılın yeni barbarlarıdır. Ancak bu olumlu bir ‘barbarlıktır’. Göç hareketleri ulaştıkları yerlerde yeni bir faaliyet biçimi, sömürüye karşı yeni özgürlük alanları yaratıyorlar. İnsan cemaati de dolaşım yollarında kurulmuştur. Hareketlilik her zaman önemlidir. Sermayeye karşı en etkili eylemdir. Tarihin hiçbir döneminde şimdiki gibi bir göç hareketi oluşmadı. Emek gücünün hareket kabiliyeti ve göç hareketlerinin denetime alınamaması sistemin çöküşünü hızlandırıyor. Ulusal egemenlik sınırlarını delen ya da taşradan merkeze göç akımına karşı devletler, katı yasalar hazırlıyorlar, büyük bir operasyon yürütüyorlar. Ancak hareketi durduramayacaklar. Oturup bu yeni istilacı ‘barbarların’ sonsuz yollarından yeni bir hayat tarzını nasıl oluşturacağımızı düşünmeliyiz” diyecekti.
Çokluğun kuruluşu öncelikle çokluğu sınırsız bir mekânda kuran bir uzamsal hareket olarak belirir. Metaların hareketliliği ve dolayısıyla emek gücü gibi özel bir metanın hareketliliği birikimin temel koşulu olarak doğduğu günden beri kapitalizmin sağladığı bir imkândır. Ne var ki, bireylerin, grupların ve kitlelerin bugün İmparatorlukta gördüğümüz türden bir hareketliliği tamamen kapitalist birikim yasasıyla açıklanamaz; bu hareket her adımında ölçü sınırlarını aşar ve parçalar. Çokluğun hareketleri yeni uzamlara şekil verir; yolculukları yeni yerleşim alanları kurar. Otonom hareket çokluğa yaraşır yeri belirleyen şeydir. Bedenlerin üretken akışları yeni ırmakları ve limanları tanımlarken, çokluk tarafından yeni bir coğrafya kurulur. Yeryüzü şehirleri birdenbire ortaklaşan insanlığın büyük hangarları ve dolaşımın lokomotifleri, geçici yerleşim yerleri ve yaşayan insanlığın kitlesel dağıtım ağları haline geliyor. Çokluk dolaşım yoluyla uzamı yeniden ele geçirir ve kendini aktif bir özne olarak kurar. Öznelliğin bu kurucu sürecinin nasıl işlediğine baktığımızda görürüz ki, yeni uzamlar olağandışı topolojiler, alttan alta hareketli ve kabına sığmaz rizomlar, kaderin yeni yollarınıgösteren coğrafi mitolojilerle açıklanır. Bu hareketler sıklıkla dehşetli acılar pahasına olur; ama bu hareketlerde ayrıca, etrafında yeni özgürlüklerin kurulduğu yeni uzamları tekrar ele geçirmedikçe tatmin olmayan bir özgürlük arzusu da vardır. Yollarının geçtiği
ve ulaştıkları her yerde bu hareketler yeni hayat ve ortak faaliyet biçimlerini belirler; bu hareketler her yerde zenginlik yaratır.
Azınlıkları “politik” olarak temsil etmedeki güçlükle, videoyu “estetik” temsilin aracı olarak kullanmadaki güçlüğün nedeni aynıdır: Akışların yersizyurtsuzlaşma özelliği [Lazzarato]. Siyasi olarak temsil edilmek için çok küçük olan azınlıklar çoğunluğa tıpkı anlatılamaz-olanın anlatılabilire bağlandığı gibi bağlanmaktadırlar. Çoğunluğun içinde anlatılamaz, hesabı tutulamaz olan şey tam da çoğunluğu çözüp dağıtacak olan şeydir.
“Ateş ve Düğün” videolarında video kamera, elden ele dolaşır, ta ki çeken kişinin-videocunun öznel bakış açısının yok olduğu noktaya kadar… Bazen kamera kâğıt toplayıcılarının ellerindedir – ardiyelerin arasında, teneke kulübelerin gizli noktalarında gezinir, üretim aygıtının ortaklaşması, videocuyu “bir velinimet ve ideolojik hami” konumundan kurtarır. Bunu artık ezilenlerin, dışarıda kalanların adına söz söylemek- onların sesi olmak için değil, pratiğini ezilenlerin safına yerleştirmek niyetiyle yapar. Videocu ve kâğıt toplayıcı, görüntü toplamak ve kâğıt toplamak eylemleri ikili kapmalarla birbirlerini dönüştürür, birbirlerinin yerine geçer. Kitle iletişim araçlarının, televizyonların, ana medyanın sansürlediği şey öznel bakış açılarının arasındaki ilişkilerin karmaşıklığıdır. Tek başına kalmış bir kanaat rahatsız etmez. Öznel bakış açıları arasındaki karmaşık ilişkiler ise insanları ve toplulukları ulusal kimliklerin ötesinde etkilemektedir. Tek bir kişiyle de, hayalî bir çoğunluğun kimliğiyle de tanımlanamayacak kolektif bir bedeni tasvir etmektedir. Birbirinden farklı zaman mekân bloklarını, farklı öznel bakış açılarının kolektif çokluğunu ifade eden bu video belgeler, görsel-işitsel sekanslar montajlanmayı sergi mekânındaki izleyiciye bırakır.Eğer, gerçek politikayı klasik yaklaşımın öğrettiği şekilde, ontolojide arayacaksak, şu halde videonun politikası da aynı şekilde kendi ontolojisi içinde aranmalıdır.
Video imaj, gerçekliğin bir temsilinden çok, görsel hafıza, eylemin bir etkeni olarak tartışılmalıdır.
The Fire and the Wedding
Ege Berensel
Antonio Negri, in an interview, once said that it is needed to evacuate Turkey by putting Kurds on ships. “A spectre is haunting the world; for Marx this spectre was communism. Today, it is migration that is haunting the world, and I think, the immigrants are the new ‘barbarians’ invading the Empire in the 21st century. Yet, this is an affirmative ‘barbarianism’. I am all in favour of migration movements… These movements create a new type of activity, new fields of freedom wherever they go. In fact, human society was established on the routes of circulation. Mobility has always been important. It is the most efficient action against the capital. There had never been a similar migration movement in the history as there is now… Mobility of the labor force and uncontrolled migration movements are accelerating the decline of the system. Governments are conducting a big operation, preparing hard laws against illegal immigration penetrating through their national sovereignty. However, they won’t be able to stop the movement. Now, we have to sit down and think how we will create a new lifestyle out of infinite routes of these new invader ‘barbarians’”.
“The constitution of the multitude appears first as a spatial movement that constitutes the multitude in limitless place. The mobility of commodities, and thus of that special commodity that is labor-power, has been presented by capitalism ever since its birth as the fundamental condition of accumulation” [Hardt and Negri, Empire]. This kind of a mobility of individuals, groups, and masses that we observe today within the Empire, however, cannot be completely explained with the law of capitalist accumulation—this mobility by each step goes beyond the bounds of measure and shatters them. The movements of the multitude give shape to new spaces, and its journeys establish new settlements. Autonomous movement is what determines the place proper to the multitude. As the productive flow of bodies defines new rivers and ports, a new geography is constituted by the multitude. The cities of the earth are becoming at once huge hangars of the collectivized humanity and locomotives for the circulation, temporary settlements and networks of massive distribution of living humanity. Through circulation the multitude recaptures the space and constitutes itself as an active subject. A closer look to the operation of this constitutive process of subjectivity will show up that new spaces are described by unusual topologies, by subterranean and uncontainable rhizomes, by geographical mythologies that mark the new paths of destiny.
These movements often cost terrible suffering, yet they also carry a desire of liberation which remains unsatisfied until the recapture of new spaces where new freedoms are constituted around. These movements determine the new forms of life and collective act wherever they pass and arrive— everywhere they create wealth. The difficulty of ‘politically’ representing minorities and the difficulty of using video as a means of ‘aesthetic’ representation have the same origin: the deterritorialisation of flows [Lazzarato]. Being too small to be represented politically minorities are attached to the majority in the same way that the inexplicable attaches to the explicable. The inexplicable within the majority, the unaccountable is just the one thing that will dissolve and diffuse the majority.
In the videos of “The Fire and the Wedding” the video camera passes from one hand to the other up to a point where the subjective perspective of the shooter/videographer disappears. Sometimes the camera is in the possession of scavengers- it moves through the warehouses, secret spots of tin huts. The collectivization of the production tools saves the videographer from being a “benefactor and ideological guardian”. The videographer doesn’t intent anymore to speak on behalf of underdogs and outsiders, to be their voice, but to place his/her praxis in their behalf. The videographer and the scavenger, the act of collecting images and the act of collecting papers, through double captures they transform each other, they replace each other. What the mass media, television channels, mainstream media constantly censor is the complexity of relations between subjective points of view. A monopolistic opinion wouldn’t be disturbing. On the contrary the relations between subjective points of view affect people and communities beyond the national identities. They describe a collective body which can neither be defined by one person, nor by an imaginary majority. Expressing the differentiating time-space blocks, the collective multitude of various subjective points of view these videos let the editing of the audio-visual sequences to the spectator in the exhibition place.
If real politics is to be looked for within the ontology, as the classical approach teaches us, then the politics of the video is also to be looked for within its own ontology.
Video image is to be discussed more as visual memory, as a factor of the act than as being a representation of realty.
